Знамянальныя і памятныя даты краязнаўчага каляндара

2025 год

195 гадоў – з дня нараджэння (1830-1915) збіральніцы народных песень (маці Ул. Кігна) Лізаветы Іванаўны Паўлоўскай. Жыла ў в. Федараўка Рагачоўскага раена.

150 гадоў – з дня нараджэння (1875-25.06.1957) удзельніка рэвалюцыйных падзей у Беларусі Яўхіма Якаўлевіча Беленькага, ураджэнца в. Свержань Рагачоўскага раена.

140 гадоў з дня нараджэння (1885 – 14.03.1938) Беленькага Рыгора Якаўлевіча, дзеяча рэвалюцыйнага руху, ураджэнца в.Свержань Рагачоўскага раёна.

165 гадоў – з дня нараджэння Ляшко-Попеля Івана Васільевіча (1860 – 13(25).12.1903), ураджэнца г. Рагачова, вядомага лекара, грамадскага дзеяча.

110 гадоў – з дня нараджэння Жураўлева Міхала Пятровіча (1915), ураджэнца в. Свержань Рагачоўскага раена, камандзіра 216-га атрада 10-й Журавічскай брыгады.

165 гадоў з дня нараджэння Гарбачэўскага Івана Данілавіча (1860 – 1914), беларускі педагог, фалькларыст, пісьменнік і краязнавец.

70 гадоў – з дня ўтварэння Цэнтра пазашкольнай работы.

160 гадоў з дня нараджэння Піліпа Паўлавіча Гаспадарова (1865 г., в. Забаб’е Рагачоўскага павета Магілёўскай губерніі – 9.07.1938 г., Г.Петразаводск), казачнік. Фалькларыст Н. Новікаў запісаў ад Гаспадарова 106 казак. Ён уяўляе сабой прыклад казачніка, чыя традыцыйная творчасць выпрабавала значны ўплыў працоўнага асяродзя.

180 гадод з дня нараджэння Манкевіча Івана Восіпавіча (1845 г., Рагачоўскі павет). Займаўся літаратурнай працай – першы перакладчык І.Крылова на беларускуюмову.

155 гадоў – з дня нараджэння (1870-28.05.1957) беларускага казачніка Пятра Восіпавіча Гулевіча, ураджэнца в. Рудня Рагачоўскага раена.

210 гадоў – з дня нараджэння Грыневіча Тамаша Міхайлавіча (1815-28.07.1863), кіраўніка атрада у час паўстання 1863-1864, уладальніка маентка Верхняя Тошчыца ў Рагачоўскім павеце. Растраляны ў Рагачове.

 

СТУДЗЕНЬ

4 студзеня – 110 гадоў з дня нараджэння Окуня Саула Львовіча (1915 – 1995), савецкага разведчыка-нелегала, палкоўніка службы дзяржаўнай бяспекі, ураджэнца г.Рагачова.

 

14 студзеня100 гадоў з дня нараджэння (1925-1993) Сафонавай Настассі Іосіфаўны, Героя Сацыялістычнай працы, ураджэнкі в. Гадзілавічы Рагачоўскага раена.

14 студзеня100 гадоў з дня нараджэння (14.01.1925) Ардашова Валянціна Кузьміча, удзельніка вызвалення Рагачоўскага раена.

19 студзеня120 гадоў з дня нараджэння (1905-24.06.1944) Віхарава Васіля Аляксандравіча, Героя Савецкага Саюза, удзельніка вызвалення Рагачова.

27 студзеня100 гадоў з дня нараджэння (1925, в.Цеснавое Рагачоўскі р-н) Гаўрыленкі Дзям’яна Аляксандравіча, беларускага вучонага, юрыста. Выведнік 258 партызанскага атрада 8-й Рагачоўскай брыгады.

 

ЛЮТЫ

3 лютага105 гадоў з дня нараджэння Брука Саламона Ільіча (1920), рускага этнографа, ураджэнца г. Рагачова.

 

САКАВІК

60 гадоў – з дня заснавання Рагачоўскага кансервава-піваваранага камбіната.

5 сакавіка115 гадоў з дня нараджэння Калубовіча Аўгена Тодаравіча 1910, у мяст. Ціхінічы Рагачоўскага пав. Магілёўскай губ., цяпер Рагачоўскі р-н Гомельскай вобласці. Памёр 25 мая 1987 ў Кліўлендзе, ЗША. Псеўданімы і крыптанім: А.Верасень; Аўген Каханоўскі; А.Ясенскі; А. К. — беларускі пісьменнік, гісторык, грамадскі і палітычны дзеяч, настаўнік.

20 сакавіка95 гадоў з дня нараджэння Шапіры Барыса Міронавіча (1930, в. Журавічы), беларускага вучонага-эканаміста- аграрніка, доктара эканамічных навук

22 сакавіка120 гадоў з дня нараджэння (1905-1944) Жолудзева Віктара Рыгоравіча, Героя Савецкага Саюза, удзельніка вызвалення Рагачоўскага раена.

 

КРАСАВІК

3 красавіка100 гадоў з дня нараджэння Філіпенка Аляксея Афанасьевіча (1925, в.Бабічы Чачэрскага раена – 21.08.1957), поўны кавалер ордэна Славы (24.02.1944 г. у баі за в.Канапліца першым уварваўся на ускраіну вёскі, знішчыў агнявы пункт ворага).

4 красавіка100 гадоў з дня нараджэння (1925-28.02.1945) Сядова Леаніда Сяргеевіча, Героя Савецкага Саюза, удзельніка вызвалення Рагачоўскага раена.

5 красавіка100 гадоў з дня нараджэння Пладунова Аляксандра Сяменавіча (1925), удзельніка Вялікай Айчыннай вайны, паэта, ураджэнца в. Асмаловічы Рагачоўскага раена.

6 красавіка65 гадоў з часу калі аўтакалона ўвайшла ў склад Гомельскага аўтатрэсту і была перайменавана ў аўтабазу №9.

 

МАЙ

125 гадоў  з дня нараджэння Дзікана Ігната Максімавіча (1900 – 13.2.1948) сакратара Журавічскага падпольнага РК КПБ(б).

5 мая – 100 гадоў з дня нараджэння Каз Цылі Маісееўны (1925 – снежань 1987), савецкага вучонага, прававеда, кандыдата юрыдычных навук, ураджэнкі г. Рагачова.

13 мая45 гадоў з дня заснавання Рагачоўскага педагагічнага каледжу (1980)

20 мая95 гадоў з дня нараджэння Більдзюкевіча Віктара Лявонцьевіча. (1930 – 20.12.2012), дзяржаўнага дзеяча СССР, ураджэнца г. Рагачова, кандыдата тэхнічных навук.

 

23 мая75 гадоў з дня нараджэння Міронава Міхаіла Пятровіча (1950, в. Краснагорка Б. Кашалеўскага ранеа), дырэктара завода безалкагольных напояў г. Рагачова, паэта, мастака.

 

ЧЭРВЕНЬ

20 чэрвеня75 гадоў з дня нараджэння Шпадарука Уладзіміра Мікалаевіча (20.06.1950. в. Бабічы Рэчыцкагна раена), паэта, інваліда-калясачніка з 1967 года. Жыве у Рагачове.

28 чэрвеня75 гадоў з дня нараджэння Дамброўскага Аляксандра Пятровіча (1950, в. Хімы Рагачоўскага р-на Гомельскай вобл.). Друкаваўся ў газетах “Гомельская праўда”, “Камунар”, “Голос”, “Ударный труд”, “Гомельскі ўніверсітэт”. Аўтар паэтычных зборнікаў “Счастье жизни” (2003), “Полесские мотивы” (2007), “Пуля” (2008), “Поэзия любви”(2008).                                                                                                                            

30 чэрвеня105 гадоў з дня нараджэння Харламава Івана Федаравіча (30.06.1920-15.04.2003) вучонага ў галіне педагогікі, заслужанага дзеяча навукі Беларусі. Скончуў Рагачоўскі настаўніцкі інстытут ў 1940 годзе.

 

ЛІПЕНЬ

1 ліпеня65 гадоў з дня нараджэння Паўлава Віктара Канстанцінавіча (1960), ураджэнца г. Рагачова. Паэт.

1 ліпеня100 гадоў з дня нараджэння (1925) Гольбіна Якава Абрамавіча, беларускага вучонага-эканаміста, ураджэнца г. Рагачова.

3 ліпеня90 гадоў з дня нараджэння Маліноўскага Барыса Паўлавіча (1935, г.Масква), пейзажыст. З 1981 года жыў у Рагачове.

23 ліпеня125 гадоў з дня нараджэння Сухабокава Уладзіміра Леанідавіча (1910 – 12.06.1973), савецкага кінарэжысера, заслужанага работніка культуры РСФСР, заслужаны артыст Туркменскай ССР, ураджэнец г.Рагачова.

30 ліпеня – 100 гадоў з дня нараджэння Федчанка Ларысы Мікалаеўны (30.07.1925-24.08.1996 г. Рагачоў Гомельскай вобласці), актрысы, заслужанай артысткі Беларусі.

31 ліпеня125 гадоў з дня нараджэння Акунёва Рыгора Сяргеевіча (18.07.1900 – 28.07.1938), удзельніка Грамадзянскай вайны, ураджэнца г. Рагачова.

31 ліпеня75 гадоў з дня нараджэння Міхася Слівы (Кавалева Міхаіла Мітрафанавіча, нарадзіўся 3.07.1950 г. ў в. Каменка Рагачоўскага раена), рагачоўскага пісьменніка-гумарыста, члена Саюза журналістаў Беларусі.

 

ЖНІВЕНЬ

19 жніўня115 гадоў з дня нараджэння Алеся Жаўрука (Сінічкін Аляксандр Дзмітрыевіч; 19.08.1910-23.08.1942), паэта. Вучыўся ў рагачоўскім педтэхнікуме.

20 жніўня105 гадоў з дня нараджэння Сцепчанкі Уладзіміра Апанасавіча (20.08.1920), Героя Сацыялістычнай Працы, ураджэнца в. Махавая Рагачоўскага раена.

 

ВЕРАСЕНЬ

29 верасня105 гадоў з дня нараджэння Велікаконя Рыгора Іванавіча (1920-13.08.1982), Героя Савецкага Саюза, удзельніка вызвалення  Рагачоўскага раена.

 

КАСТРЫЧНІК

15 кастрычніка110 гадоў з дня нараджэння Пятра Аляксеевіча Данілава (15.10.1915-21.02.1944) Героя Савецкага Саюза (1944), загінуў пры вызваленні г. Рагачова.

30 кастрычніка95 гадоў з дня нараджэння Жбанкова Расціслава Пятровіча (1930, г. Рагачоў), беларускага вучонага, доктара фізіка-матэматычных навук, прафесара, член-карэспандэнта Беларускага аддзялення Міжнароднай акадэміі.

 

ЛІСТАПАД

12 лістапада 105 гадоў з дня нараджэння Андрэя Макаёнка (12.11.1920-16.11.1982), Народнага пісьменніка Беларусі, ураджэнца Рагачоўскага раена.

26 лістапада 95 гадоў з дня нараджэння Караткевіча Уладзіміра Сяменавіча (26.11.1930, г. Орша Віцебскай вобласці – 25.07.1984), беларускага пісьменніка, перакладчыка, крытыка. Наведваў г. Рагачоў.

 

СНЕЖАНЬ

10 снежня45 гадоў з дня нараджэння Паўлухіна Андрэя (1980 г., г.Рагачоў), беларускі пісьменнік-фантаст. Заснаватель і кіраўнік клуба інтэлектуальных гульняў “Мидгард”.

18(31) снежня – 110 гадоў з дня нараджэння Кавалёва Аляксандра Аляксандравіча (1915 – 1991), украінскага савецкага скульптара, народнага мастака УССР (1963), народны мастак СССР (1979), ураджэнец г.Рагачова.

23 снежня – 105 гадоў з дня нараджэння Пладунова Барыса Сямёнавіча (1920, в.Асмолавічы Рагачоўскі р-н – 1999), педагога, заслужанага настаўніка БССР.