Знамянальныя і памятныя даты краязнаўчага каляндара

2024 год

40 гадоў з часу заснавання (1984) народнага вакальнага ансамбля “Пяшчота” пры Гадзілавіцкім сельскім Доме культуры. У 2005 годзе прысвоена званне “Народны аматарскі калектыў”.

45 гадоў з часу, як быў знойдзены (1979) Вішчынскі скарб у Рагачоўскім раёне каля в.Вішчын. Адзін з найбольш значных па мастацкай каштоўнасці скарбаў на тэрыторыі Беларусі.

55 гадоў з часу выхаду ў свет (1969) трагікамедыі “Зацюканы апостал” Андрэя Макаёнка. Упершыню надрукаваны ў часопісе “Полымя” (№10).

95 гадоў з дня нараджэння Афонькіна Станіслава Мікалаевіча (1929, в. Гарадзец Рагачоўскага раёна), беларускага народнага майстра ў галіне лозапляцення.

100 гадоў з дня нараджэння Старавойтава Фёдара Віктаравіча (1924, в. Яленава Рагачоўскага раёна), Заслужанага ўрача БССР (1966).

105 гадоў з дня нараджэння Шурына Барыса Аляксандравіча (Бенцыян Айзікавіч) (1919, г. Рагачоў – 1982), рэжысёра, Заслужанага работніка культуры Беларусі (1972).

110 гадоў з дня нараджэння Бірукова Адама Андрэевіча (1914), аднаго з арганізатараў і кіраўнікоў камсамольска-маладзежнага руху на Рагачоўшчыне ў гады ВАВ.

110 гадоў з дня нараджэння Дзядкова Івана Маісеевіча (1914 в. Лучын Рагачоўскага раёна), удзельніка Фінскай і Вялікай Айчыннай вайны.

115 гадоў з дня нараджэння Лынькова Рыгора Ціханавіча (Рыгор Суніца) (1909, чыгуначная будка каля в.Ст.Сяло Рагачоўскага р-на – 1941), беларускага паэта, перакладчыка, публіцыста, празаіка.

115 гадоў з дня нараджэння Бытавога Сямена Міхайлавіча (1909), пісьменніка. Наведваў Рагачоў.

120 гадоў з дня нараджэння Піваварава Уладзіміра Іванавіча (1904, в.Сямінаўка Рагачоўскага павета – 28.08.1941), вучонага, наркома асветы БССР.

120 гадоў з часу пабудовы (1904) царквы ў гонар Пакрова Прасвятой Багародзіцы ў в.Доўск Рагачоўскага раёна. Пацярпела ад пажару 9.02.2007г.

125  гадоў з дня нараджэння Рыськіна Арона Барысавіча (1899, м. Ціхінічы Рагачоўскага павета – 10.04.1984), савецкага партыйнага дзеяча, Члена Сакратарыята ЦК КП(б)Б.

125 гадоў з дня нараджэння Галкіна Шымона (1899, в. Доўск Рагачоўскага раёна – 1987), пісьменніка і літаратуразнаўца.

155 гадоў з часу пабудовы (1869) царквы ў гонар Успення Прасвятой Багародзіцы ў в.Гарадзец Рагачоўскага раёна.

СТУДЗЕНЬ

4 – 155 гадоў з дня нараджэння Ядвігіна Ш. (Лявіцкі Антон Іванавіч) (04.01.1869, маёнтак Добасня Рагачоўскага павета – 24.02.1922), беларускага пісьменніка.

ЛЮТЫ

5 – 60 гадоў з дня нараджэння Мятлікава Міхаіла Міхайлавіча (5.02.1964, в. Доўск Рагачоўскага раёна), беларускага дыпламата, Старшыні Беларускай гандлёва-прамысловай палаты.

8 – 110 гадоў с дня нараджэння Арла Івана Якаўлевіча (08.02.1914 – 27.06.1944), Героя Савецкага Саюза (1944), удзельніка вызвалення Рагачоўшчыны ад нямецка-фашыскіх захопнікаў.

15 – 100 гадоў з дня нараджэння Лемяшкова Леаніда Сяргеевіча (15.02.1924, в. Лучын Рагачоўскага раёна), мастака.

20 – 100 гадоў з дня нараджэння Якушава Івана Фёдаравіча (20.02.1924, в. Драгунск Рагачоўскага раёна), партыйнага і дзяржаўнага дзеяча БССР.

21 – 80 гадоў з часу правядзення (21-26.02.1944) Рагачоўска-Жлобінскай наступальнай аперацыі Першага Беларускага фронту (генерал арміі К.К.Ракасоўскі) па вызваленню Рагачова і Жлобіна і стварэння ўмоў для наступлення на Бабруйскім напрамку.

22 – 35 гадоў з дня нараджэння Юрчанка Соф’і Рыгораўны (22.02.1989, г. Рагачоў), беларускай вясляркі-байдарачніцы. Чэмпіёнка Еўропы, сярэбраны і бронзавы прызёр чэмпіянатаў свету. Майстар спорту міжнароднага класа.

24 – 80 гадоў з часу (24.02.1944) вызвалення Рагачова ад нямецка-фашыскіх захопнікаў у гады ВАВ.

25 – 95 гадоў з дня нараджэння Матвейкава Рыгора Паўлавіча (25.02.1929, в.Мадора Рагачоўскага раёна – 20.01.2002), беларускага вучонага ў галіне медыцыны. Доктар медыцынскіх навук (1969). Прафесар (1969). Заслужаны дзеяч навукі Беларусі (1979).

САКАВІК

1 – 65 гадоў з дня нараджэння Каморнікава Сяргея Федаравіча (1.03.1959, в.Станькаў Рагачоўскага раёна), беларускага вучонага ў галіне фізіка-матэматычных навук (1995), прафесара (1996).

31 – 105 гадоў з дня нараджэння Дарохіна Івана Мікітавіча (31.03.1924 – 25.06.1944), Героя Савецкага Саюза (1944), удзельніка вызвалення Гомельшчыны. Загінуў у баі пры вызваленні Рагачоўскага раёна. Пахаваны ў в.Заполле Рагачоўскага раёна.

КРАСАВІК

20 – 100 гадоў з дня нараджэння Анішчанка Сяргея Пятровіча (20.04.1923, в. Стэпы Жлобінскага р-на – 31.07.1944), Героя Савецкага Саюза (1945), удзельніка вызвалення Рагачоўшчыны ад нямецка-фашыскіх захопнікаў.

26 – 105 гадоў з дня нараджэння Слюнькова Мікалая Мікітавіча (26.04.1929, в.Гарадзец Рагачоўскага раёна – 9.08.2022), дзяржаўнага і партыйнага дзеяча Беларусі. Заслужаны работнік прамысловасці Беларусі (1972). Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1972). Герой Сацыялістычнай працы (1974).

28 – 85 гадоў з дня нараджэння Ястрабава Анатоля Пятровіча (28.04.1939, г. Рагачоў – 12.09.2018), патафізіёлага, доктара медыцынскіх навук, прафесара. Заслужаны дзеяч навукі РФ (1991).

28 – 125 гадоў з дня нараджэння Мужава Івана Федаравіча (28.04.1899, с.Іскань Рагачоўскага раёна – 1975), беларускага вучонага ў галіне гістарычных навук, доктара гістарычных навук (1969), прафесара (1969).

МАЙ

1 – 140 гадоў з дня нараджэння Гурвіча Эліяса (ням.: Elias Hurwicz) (01.05.1884, г.Рагачоў – 30.09.1973), яўрэйска-руска-нямецкага сацыёлага, перакладчыка і публіцыста.

7 – 95 гадоў з дня нараджэння Казлоўскага Яўгена Аляксандравіча (07.05.1929, в.Доўск Рагачоўскага раёна – 20.02.2022), расійскага дзяржаўнага дзеяча і вучонага-геолага, акадэміка Расійскай акадэміі прыродазнаўчых навук (1992).

16 – 105 гадоў з дня нараджэння Пацеева Мікалая Паўлавіча (16.05.1919, г.Рагачоў – 27.09.1972), Героя Савецкага Саюза (1945).

19 – 150 гадоў з дня нараджэння Смідовіча Пятра Гермагенавіча (19.05.1874, г.Рагачоў – 16.04.1935), савецкага партыйнага і дзяржаўнага дзеяча.

19 – 125 гадоў з дня нараджэння Шалушкова Рыгора Іванавіча (19.05.1899, в.Бронская Рудня Рагачоўскага раёна – 1943), Героя Савецкага Саюза (1965).

24 – 135 гадоў з дня нараджэння Даліна Давіда Юльевіча (сапр. прозв. — Левін) (24.05.1889, г.Рагачоў – 21.02.1962), расійскага палітычнага дзеяча, гісторыка, палітолага, рэдактара.

29 – 85 гадоў з дня нараджэння Немізанскага Уладзіміра Львовіча (29.05.1939 – 16.05.2000, г.Рагачоў), пісьменніка, краязнаўца. Працаваў выкладчыкам Рагачоўскага педагагічнага вучылішча.

ЧЭРВЕНЬ

3 – 125 гадоў з дня нараджэння Кудраёва Уладзіміра Георгіевіча (3.06.1899, г.Рагачоў – 25.03.1963), савецкага партыйнага дзеяча, члена бюро ЦК КП(б)Б.

15 – 85 гадоў з дня нараджэння Бандарэнка Уладзіміра Карпавіча (15.06.1939 – 2001), паэта. Друкаваўся ў калектыўных зборніках “Вдохновение”, “Залаты Рог”.

15 – 110 гадоў з дня нараджэння Савіцкага Уладзіміра (15.06.1914, м.Добасня Рагачоўскага павета – 14.02.1989), беларускага паэта.

21 – 110 гадоў з дня нараджэння Говар-Бандарэнкі Уладзіміра Міхайлавіча (21.06.1914, г.Рагачоў – 31.08.1988), акцёра, заслужанага артыста Беларусі (1961).

ЛІПЕНЬ

1 – 115 гадоў з часу заснавання Рагачоўскай мужчынскай настаўніцкай семінарыі (01.07.1909 – 1919). Рыхтавала настаўнікаў для народных вучылішчаў переважна для Віленскай навучальнай акругі. У 1919г. ператворана ў 3-гадовыя педагагічныя курсы для падрыхтоўкі выкладчыкаў 1-й ступені адзінай працоўнай школы. У 1920г. на іх базе створаны педагагічны тэхнікум.

17 – 100 гадоў з часу заснавання (17.07.1924) Рагачоўскага раёна.

24 – 80 гадоў з дня нараджэння Дзядкова Анатоля Іванавіча (24.07.1944, в.Лучын Рагачоўскага раёна – 16.09.2016), савецкага касманаўта-выпрабавальніка.

ЖНІВЕНЬ

2 – 105 гадоў з дня нараджэння Громава Аляксандра Ільіча (02.08.1919), Героя Савецкага саюза (1944), удзельніка вызвалення Рагачоўшчыны ад нямецка-фашыскіх захопнікаў.

10 – 100 гадоў з дня нараджэння Багамолава Мікалая Цімафеевіча (10.08.1923), Героя Савецкага саюза (1945), удзельніка вызвалення Рагачоўшчыны ад нямецка-фашыскіх захопнікаў.

19 – 70 гадоў з дня нараджэння Купрыянчука Віктара Іванавіча (19.08.1954), беларускага пісьменніка.

26 – 250 гадоў з дня нараджэння Арцыбіскупа Венедыкта (у свеце Грыгаровіч Васіль Іванавіч) (26.08.1774, г.Рагачоў – 07.12.1850), Біскупа Рускай праваслаўнай царквы, арцыбіскупа Аланецкага і Петразаводскага.

28 – 100 гадоў з дня нараджэння Кавалевай Яўгеніі Антонаўны (28.08.1924, г.Рагачоў), актрысы, заслужанай артысткі Беларусі (1989).

29 – 125 гадоў з дня нараджэння Гарэліка Леапольда Эмануілавіча (29.08.1899, г.Рагачоў – 26.12.1963), савецкага эканаміста, доктара эканамічных навук (1952), прафесара (1955).

ВЕРАСЕНЬ

8 – 65 гадоў з дня нараджэння Ганчарова Аляксандра Васільевіча (08.09.1959, в.Ст.Журавічы Рагачоўскага раёна), беларускага спартсмена і трэнера (цяжкая атлетыка). Майстар спорту СССР па цяжкай атлетыцы (1979). Заслужаны трэнер Беларусі (1993). Суддзя вышэйшай нацыянальнай катэгорыі (1995).

КАСТРЫЧНІК

10 – 115 гадоў з дня нараджэння Альтшулера Рыгора Вульфавіча (10.10.1909, г.Рагачоў – 24.11.1982), савецкага палітычнага дзеяча, дэпутата Вярхоўнага Савета СССР 1-га склікання (1938-1946).

20 – 120 гадоў з дня нараджэння Завішы Канстанціна Іванавіча (20.10.1904, г.Рагачоў – 28.02.1984), беларускага мастака. Працаваў пераважна ў жанрах пейзажа і нацюрморта.

25 – 95 гадоў з дня нараджэння Гроднева Міколы (25.10.1929, в.Ст.Алешня Рагачоўскага раёна – 2011), беларускага пісьменніка, Члена Саюза пісьменнікаў Беларусі (1964).

30 – 95 гадоў з дня нараджэння Кузняцовай Берты Ізраілеўны (30.10.1929, г.Рагачоў – 1980), беларускай мастачкі.

ЛІСТАПАД

21 – 110 гадоў з дня нараджэння Бірукова Адама Андрэевіча (21.11.1914), аднаго з арганізатараў і кіраўнікоў камсамольска-маладзёжнага падполля і партызанскага руху на тэрыторыі Гомельскай і Пінскай абласцей у гады Вялікай Айчыннай вайны.

24 – 110 гадоў з дня нараджэння Гермашава Івана Васільевіча (24.11.1914 – 15.08.1979), Героя Савецкага Саюза (1944), удзельніка вызвалення Рагачоўшчыны ад нямецка-фашыскіх захопнікаў.

30 – 125 гадоў з дня нараджэння Лынькова Міхася (Міхаіла Ціханавіча) (30.11.1899 – 21.09.1975), беларускага пісьменніка, жыццё і дзейнасць якога звязана з Рагачоўшчынай. Скончыў двухкласную школу пры Рагачоўскай настаўніцкай семінарыі, потым саму семінарыю (1917). Народны пісьменнік Беларусі (1962).

СНЕЖАНЬ

19 – 105 гадоў з дня нараджэння Фрумянкова Георгія Георгіевіча (19.12.1919, г.Рагачоў – 18.08.1989), савецкага навукоўца-гісторыка, доктара гістарычных навук, заслужанага дзеяча навукі РСФСР.

31 – 90 гадоў з дня нараджэння Клімянкова Васіля Максімавіча (31.12.1934), паэта, былога дырэктар Вялікастралкоўскай і Шапчыцкай васьмігадовых школ Рагачоўскага раёна.

31 – 110 гадоў з дня нараджэння Паўлава Васіля Уладзіміравіча (31.12.1914 – 03.05.2002), удзельніка партызанскага руху на Рагачоўшчыне ў гады ВАВ, камісара 8-й Рагачоўскай партызанскай брыгады.